Er is een verandering gaande bij mezelf en labels op mezelf plakken past nu even niet. Waarschijnlijk komt het doordat ik dit jaar meer heb geschreven dan ooit, en ik me nu toch écht schrijver/auteur voel. En steeds meer richt ik me op het maken van autonoom werk, zoals schilderijen of tekeningen en teksten voor mijn eigen producten. Ik werk nog steeds als illustrator (iemand die tekeningen maakt bij een tekst, meestal in opdracht), maar doordat die andere twee steeds meer naar de voorgrond treden, zal ik mijn tijd iets anders moeten indelen.
Opnieuw schuiven
Het is niet de eerste keer dat mijn werkvlakken aan het verschuiven zijn. Bijna 14 jaar geleden verschoof het van grafisch ontwerp naar illustratie.
Enerzijds ga ik erg goed op stabiliteit en verlang ik naar rust. Dat maakt dat ik heel erg lang vasthield aan wat ik heb. Maar het kriebelt: de afgelopen jaren heb ik geproefd hoe het weer was om zelf te bedenken, te schrijven en te schilderen, net zoals het ooit was. Om iets vanuit mijzelf te creëren, in plaats van vanuit iemand anders, wat werk in opdracht toch meestal is.
Een combinatie van autonoom werk en samenwerken met anderen zou fijn zijn. Want ook als ik iets vanuit mezelf maak, zoals mijn boek bijvoorbeeld, merk ik hoe fijn het is om met goede mensen samen te werken, zoals de redacteur die mijn boek een stuk beter maakte.
Labels kunnen uitsluiten
Misschien denk je nu: ‘wat maak je je druk om die labels’. Dat zou ik zelf ook denken, als jij dit had geschreven. Maar mensen plaatsen toch andere mensen graag in hokjes, zodat ze elkaar kunnen plaatsen. En dat het wel degelijk uitmaakt, ervoer ik vorige week.
Een tijd terug heb ik hard gewerkt aan twee aanvragen voor kunstenaarsresidenties in Nederland. Het lijkt me namelijk fantastisch om een paar maanden volledig mijn tijd te kunnen besteden aan mijn autonome werk, op een mooie locatie. Zo'n residentie geeft je daartoe de mogelijkheid en dekken een groot deel van kost en inwoning in die periode. Maar voor beide aanvragen ontving ik een officiële brief dat ik niet mag deelnemen. Ik ben namelijk in de ogen van het fonds geen kunstenaar, omdat ik ook werk als illustrator.
Tja, daar stond ik dan, met mijn kunstacademie-diploma en harde werken. Als zo'n fonds vindt dat je geen kunstenaar bent, kun je een residentie jammer genoeg op je buik schrijven.
Misschien dat alle kunstenaars die naast hun kunstenaarschap een baan hebben (volledig kunnen leven van je kunst is namelijk heel lastig), worden afgewezen. Misschien krijgen ze wel te horen dat ze niet als suppoost in een museum horen te werken, of geen pakketbezorger mogen zijn. Wie weet. Labels bepalen dus wel degelijk hoe mensen je zien, zoveel is duidelijk.
Labelloos ontplooien
Even geen labels dus, om mezelf niet in een hokje te (laten) duwen, maar vooral zodat ik mezelf verder kan ontplooien (mooi woord eigenlijk, ‘ontplooien’).
Om mezelf wat tijd en ruimte willen gunnen om te ontwikkelen, betekent dat ik sommige zaken tijdelijk op een lager pitje ga zetten. 'Nee’ zeggen vind ik niet altijd makkelijk, zeker niet als het een opdracht is die me eigenlijk heel leuk lijkt. Maar die rust en ruimte is om nog een reden hard nodig, want sinds mijn burn-out diagnose in 2021 heb ik nooit echt rust genomen. Daar betaal ik een dikke prijs voor, weet ik na twee jaar.
Tijd dus om een stapje terug te doen om beter te worden en om mezelf rust te geven. Om na dat jarenlange rennen eens op adem te komen en om me heen te kijken. Waarmee wil ik stoppen? Waarmee wil ik doorgaan? Waarmee wil ik beginnen? Die drie vragen aan jezelf stellen, geven alvast wat helderheid.
Zolang ik in het proces van rusten en uitvogelen zit, noem ik mezelf even lekker helemaal niks. Ik hoef even nergens aan te voldoen. En labels plakken? Dat zien we straks wel weer.